Eerst eten

'Eerst eten', zeggen ze in Oosterhout...

'Eerst Eten' verwijst naar een karaktertrek van de Oosterhouters, die in het verleden kennelijk opvallend vaak zin hadden in een goede maaltijd. Ze stonden wijd en zijd bekend vanwege hun wens om 'eerst even te eten'. Het is overigens denkbaar dat het gezegde ook op andere inwoners van de Baronie van toepassing is.

Treinstation

Een hardnekkig verhaal luidt dat dit gezegde is ontstaan aan het eind van de negentiende eeuw toen er overal in Nederland spoorwegen werden aangelegd. Oosterhout wilde vanzelfsprekend ook wel zo'n aansluiting op het spoornet. De notabelen van de stad namen daarom op een dag de koets naar Den Haag om daar te pleiten voor een treinstation in Oosterhout. Onderweg gingen ze echter een hapje eten en volgens goed Oosterhouts gebruik moet dat een uitbundige maaltijd zijn geworden. Een goede reden om te laat te arriveren bij de minister. Ze kwamen nog net op tijd om een delegatie uit de gemeente Gilze en Rijen de trap af te zien komen, die een toezegging voor een station in Rijen op zak hadden.

Omweg

Dat is het verhaal, maar er is in geen enkel archief ooit enig bewijs gevonden dat deze gebeurtenis werkelijk heeft plaats gevonden. Verder is het ook niet erg logisch. Een spoorlijn aanleggen tussen Breda en Tilburg via Oosterhout zou een stevige omweg betekenen en Rijen ligt wat dat betreft een stuk strategischer. Ondertussen kan Oosterhout zich er wel op beroepen de grootste gemeente van Nederland te zijn, die niet beschikt over een treinstation.

Ouder

Bovendien is het gebruik van het gezegde 'Eerst Eten, zeggen ze in Oosterhout' ouder dan dit spoorwegverhaal. Het werd al eerder in de negentiende eeuw opgemerkt als een typisch Oosterhoutse gewoonte. Ofwel plaatst het de Oosterhouters in een bourgondische traditie van goed eten, ofwel zegt het iets van de bedachtzaamheid van de Oosterhouters; dat ze belangrijke besluiten pas nemen na een voedzame maaltijd. Dat zijn positieve kenmerken die door sommigen als waardevoller worden gezien dan een treinstation.